කවුද කිවේ මැරුණා කියලා කවට අන්දරේ...කියපු කෙනා දන්නේ නැහැනේ හරි කතන්දරේ...

"රන් පොකුණෙන් දිය නාගෙන එන්නේ
මල් මද බිසවුනි කොහෙදෝ යන්නේ..."
ගීතයත් ගැයූවේ අපේ යුගයේ අසහාය ගායක ජේ. ඒ. මිල්ටන් පෙරේරා මහතාය...

"රිදී කලේ රන් කොතලේ බීපු මට
නිකං කළේ දිය නැතිවිය පිපාසෙට
කොට්ට මෙට්ට ඇඳ ඇතිරිළි තිබුණු මට
මෙහෙමත් කළ යාද පලු වීර ගස යට"........

අවසන් හුස්ම පොද හෙලමින් කවියෙන් ගායනා කළේ එදා රජවාසලේ හිටිය කවට අන්දරේ නොහොත්
සද්ද විද්ද පළග පතිර රාජපක්ෂ වික්‍රමසිංහ මුතු කුමාරණ අධිකාරි යන ගරු නම්බු නාම ලැබූ එදා සෙංකඩගල රාජාධිරාජසිංහ රජුගේ (1782-1798) රජුගෙ රාජ්‍ය පරිපාලනයේ දී රජුට ඇති වන ඒකාකාරී බව කටුක හා nirasa අවස්ථාවන්හි ඇති වන පීඩනය අවම කිරීම උදෙසා ජාතික අවස්ථානුකූලව කිසියම් විනෝදාස්වාදය පැතීම කවටයා මගින් සිදු වී ඇත. එපමණක්ද නොව රජවාසලේ කවටයා නිලනොවන පුරෝහිතය කුගේ භූමිකාව මෙන්ම ඒ විහිළු කර රජු himashi මෙන් නොව නිසි විහිළුවෙන්ම නිසි උපදෙස් දීමෙන් ම න්දි හට් ප්‍රියන්ගෙන් මුරුංගා අත්තේ තැබීම්වලින් රජුව බේරා ගැනීම ද ිදුවී ඇති බව ජනප්‍රවාදයේ ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ.

අන්දරේගේ සොහොන බැලීමට යාහැකි හොඳම අවස්ථාව ඔබ කතරගම යන විටකදීය.හම්බන්තොටින් තිස්සමහාරාම පාරේ යනවිට හමුවන උඩමලල හන්දියෙන් වමට ඇති පාරේ කිලෝමීටරයක් පමණ ගොස් එහි දකුණු දෙසින් වූ වැව අයිනදිගේ ඇති අතුරුමගක ගමන් කිරීමෙන් අන්දරේගේ සොහොන වෙත ලඟාවිය හැක.
අන්දරේ යනු හුදෙක් මනඃකල්පිත චරිතයක් නොවේ.18 වන සියවසේ සෙන්කඩගල මහනුවර රාජාධි රාජසිංහ රජු දවස රජවාසලේ සිටි විකටයෙකි,කවියෙකි.අන්දරේ වටා ගෙතුණු කතා රාශියකි.අන්දරේ සීනි කාපු හැටි,ගල උස්සපු හැටි,ගොනාට ඇඳීම,හතරබීරි කතාව,කිරි කෑ හැටි,රබන් පැලීම ඉන් වඩා ප්‍රසිද්ධ කතන්දර ලෙස දැක්විය හැක.මොහු රජවාසලේ සේවය කල වකවානුව ක්‍රි.ව 1781සිට 1798 දක්වා බවට ඔහුගේ සොහොනේ සටහන්ව පවතී.

ඔහුගේ උපන්ගම ලෙස සැලකෙන්නේ මාතර දෙවිනුවර ප්‍රදේශයයි.එය ඔහුගේ පියාගේ උපන්ගම වන අතර ඔහුගේ මවගේ ගම වශයෙන් සඳහන් වන්නේ දික්වැල්ල ග්‍රාමයයි.දිගු කලක් රජ වාසලේ සේවය කල අන්දරේ තම ජීවිතයේ අවසාන භාගයේ, තමන් ඉපදුනු සුන්දර ගම්මානයත් තරුණවියේ ගැටමානේ බිරිඳ සමග ගතකල ජීවිතයත් සිහිපත් වී තම වයස්ගත බවද,රෝගී බවද නොසලකා එහි යාමට තීරණය කල අතර, ගමනේ අතරමගදී ඉහත සඳහන් උඩමලල වැව ඉස්මත්තයේ පිපාසයෙන් මියගිය බවටඉතිහාසයේ සඳහන් වේ.
අන්දරේ විසින් කියන ලද කවි කිහිපයක්

#රජබිසවගැන රජුට කී කවියක්-

බොහොම හොඳට රන්කම්කල වැඩක් වගෙ යි
දේවතුමට මහබඹු දුන් ලියක් වගෙ යි
ලෝකේ ඉන්න පඬිහට පිස්සුවක් වගෙ යි
කොහොඹ ගහට කරවිල වැල ගියා වගෙ යි.....

#පෙම්වතියට

කොළඹ කළුතර අලුත් ගන්තර මුනේ මාතර ගාල්ලේව ත්
සපරගමු පුත්තලම උඩරට කොට්ටියරම් තොට මුනේ ව ත්
සතර සත් කෝරලේ ඇතුළුව මෙවැනි මැදි හත්පත්තුවේ ව ත්
නුබ සේ ලස්සන කතක් නුදුටිමි සතර වාසල් කොන් අටේ වත්....

#තමාගැනම

යන්තරේ හොඳයි ඉඳ කපු කටින්නට
මන්තරේ හොඳයි ඉඳ ජප කරන්න ට
ගින්දරේ හොඳයි සීතට තපින්න ට
අන්දරේ හොඳයි සීපද කියන්න ට....

#මරණයටපෙර

රිදී කලේ රන්කොතලේ බීපු මට
නිකන් කලේ පැන් නැතිවිය පිපාසෙට
කොට්ට මෙට්ට ඇඳ ඇතිරිලි තිබුන මට
මෙහෙමත් කල යාද පලු වීර ගස් යට...

සැ. යු. මෙහි ලියා සොයා ඇති කරුණු අන්තර්ජාලය ඇසුරින් සහ මා ඇසින් දුටු දෙ පමණක් බව කරුණාවෙන් සලකන්න.

- පින්තූර නඩේ සමඟ ගියේ 1995 වසරේ මැද භාගයේදීය. ඉතිරි පින්තූර අන්තර්ජාලයෙන්ය.